Wspinanie w Chorwacji
Na przestrzeni ostatnich lat Chorwacja stała się jednym z najpopularniejszych miejsc wypoczynkowych wśród Polaków. Nie ma w tym nic dziwnego, biorąc pod uwagę malowniczy krajobraz tego kraju, stabilną pogodę, sprzyjającą kulturę oraz stosunkowo dogodny dojazd. Dla chcących aktywnie spędzić czas, wypoczynek na kamienistych plażach można łatwo połączyć ze wspinaniem. W najnowszym, wydanym w 2022r., przewodniku po Chorwacji autorstwa Boris’a Cujić znajdziemy ponad 3700 dróg, znajdujących się w ponad 70 rejonach rozproszonych po całej Chorwacji.
W przewodniku nie ujęto jednak Paklenicy, największego i najbardziej znanego rejonu wspinaczkowego Chorwacji. Ze względu na ilość dróg oraz połączenie wspinania sportowego z wielowyciągowym, dla Paklenicy stworzono osobny przewodnik. Potencjał wspinaczkowy jest ogromny, o czym świadczy fakt, że każda kolejna edycja przewodnika rośnie o kilkadziesiąt nowych dróg.
Będąc kilkukrotnie na wakacjach w Chorwacji, szukałem możliwości wspinania się po okolicznych rejonach. W kilku się to udało, inne tylko odwiedziłem. Stąd też powstał pomysł napisania artykułu zawierającego podstawowe informacje o wspinaniu w Chorwacji.
Regiony wspinaczkowe w Chorwacji
Główne regiony wspinaczkowe w Chorwacji:
- Istria
- Kvarner
- Dalmacja
- Paklenica,
- północna Chorwacji w okolicach Zagrzebia.
Samą Istrię podzielić możemy na:
- część północną w okolicy miejscowości Buzet (Istarske toplice, Kamena vrata, Pandora, Kompanj , Buzetski Kanjon)
- zachodnie wybrzeże (Limski Kanal, Rovinj , Pula)
- wschodnie wybrzeże (Moscenicka Draga , Medveja )
Buzet w ostatnich latach stał się najpopularniejszym i najszybciej rozwijającym się rejonem wspinaczkowym w Chorwacji. Według informacji znalezionych w sieci, znajdziemy tutaj szerokie spektrum dróg wiodących we wszelkich możliwych formacjach. Ze względu na swój kontynentalny charakter, a co za tym idzie ze względu na wysokie temperatury latem, rejony te stanowić będą raczej świetny zamiennik dla zatłoczonego w sezonie wiosenno-jesiennym Ospu, niż cel podczas wakacyjnego wyjazdu. Mimo wszystko odległość między Poreciem a Buzetem wynosi ok. 50km, i z pewnością nie jest to odległość, która może odstraszyć wspinaczy. Niemniej jednak dla turystów wypoczywających nad morzem, dużo lepszym rozwiązaniem będzie wspinanie w bliżej położonych rejonach.
Rejony wspinaczkowe w zachodniej części Istrii
Wspinanie w Limskim Kanale
Nazwa rejonu wspinaczkowego pochodzi od zalanego dawnego koryta rzeki Pazinčicy, przypominającego skandynawski fiord. Długość zatoki znajdującej się mniej więcej w środku zachodniego wybrzeża Istrii, między miastami Vrsar i Rovinj, wynosi prawie 10 kilometrów. Obecnie zatoka będąca dawną granicą pomiędzy rzymskimi prowincjami – Italią i Dalmacją jest głównym ośrodkiem hodowli małż w Chorwacji.
Według rankingu 8a.nu jest to szósty co do popularności rejon wspinaczkowy w Chorwacji. Znajdziemy tu ponad 110 dróg o wycenach z przedziału 5a – 8a, wśród których dominują drogi do wyceny 7a. Limski Kanal nie jest zatem rejonem dla zaawansowanych wspinaczy, chociaż i oni znajdą w nim coś dla siebie. Region składa się z pięciu sektorów znajdujących się na północnym brzegu zatoki. Skały mają wystawę południową, co ogranicza możliwości wspinania latem.
Podczas wrześniowego pobytu na Istrii odwiedziłem trzy sektory. Miałem jednak okazję wspinać się jedynie w położonym przy głównej drodze sektorze Gavraniak, oferującym krawądkowe wspinanie w lekkim przewieszeniu lub pionie. Skała jest dobrze obita, większość dróg wiedzie charakterystycznym dla Chorwacji szarym wapieniem. Znajdziemy jednak również kilka propozycji biegnących wapieniem w kolorze pomarańczowym. Miałem wrażenie, że pokonane przez mnie drogi są dość parametryczne i trudne jak na swoją wycenę. Możliwe jednak, że wpływ na odczuwane trudności miały warunki pogodowe. Mimo wspinania się w cieniu, który pojawia się na skale ok. godz. 17, skała była dość mocno nagrzana. Na tym sektorze byliśmy jedynym wspinającym się zespołem. Ślady magnezji na chwytach wskazywały jednak, że sektor był w tym okresie odwiedzany przez innych wspinaczy.
Dwa inne odwiedzone przeze mnie sektory: Horoskop oraz Krugi mimo zadowalającego wyglądu, sprawiały wrażenie rzadko odwiedzanych latem. Na skale nie widać było wyraźnych śladów magnezji, a w większych chwytach były dość pokaźne pajęczyny. Jest to o tyle dziwne, że według wpisów na 8a.nu znajdujące się tam drogi takie jak Crvena Tina 7b , Cicala Dance 7a są najpopularniejszymi w całym regionie. Z pewnością Limski Kanal jest warty odwiedzenia podczas urlopu na zachodnim wybrzeżu Istrii.
Dokładny opis rejonu Limski Kanal wraz z listą dróg znajdziesz TUTAJ.
Wspinanie w Pazin – Zarecki Krov
Pazin jest miastem położonym w samym środku pofałdowanej Istrii. Przez miasto przepływa rzeka Pazinćica, która swój bieg kończy w największej atrakcji rejonu Pazińskiej Jamie. (120 m głębokości). Jama znajdujące się u podnóża średniowiecznego zamku stanowiącego pozostałość historycznej części miasta. Otoczenie miasta było podobno inspiracją dla Juliusza Verne’a podczas pisania znanej powieści „Podróż do wnętrza ziemi”. Zanim jednak rzeka wpłynie do dwóch podziemnych jezior znajdujących się pod miastem, przepływa przez dziesięciometrowy wodospad Zarečki Krov (czyli: dach za rzeką).
Moje subiektywne odczucia dotyczące tego regionu są bardzo pozytywne. W przewieszeniu znajdziemy ok. 15 dróg z przedziału 6c+ – 8b+. Miejsce jest wręcz bajkowe i z pewnością warte odwiedzenia podczas wypoczynku na Istrii. Wspinaczka odbywa się po skałach wokół oczka wodnego, a za plecami mamy wodospad. Rejon można podzielić na dwa sektory: oddaloną od wody pionową skałkę z drogami dla początkujących, która nie należy do najlepszych propozycji wspinaczkowych oraz masywne przewieszenie wokół wodospadu dla bardziej zaawansowanych.
Rejon odwiedziłem we wrześniu i niestety nie w pełni mogłem korzystać z jego uroków. Ze względu na obfite opady deszczu pod startami propozycji znajdujących się w głębi dachu stała woda. Drogi wokół oczka wiodą mniejszym lub większym przewieszeniem po naciekowych krawądkach bądź klamach, wszystkie idą nisko nad ziemią. Najpopularniejszą drogą w rejonie jest wytrzymałościowy Erectus 7b+ trawersujący przewieszenie po dobrych chwytach.
Najlepsze warunki do wspinania w sektorze panują z pewnością latem, gdy opady należą do rzadkości, a poziom wody w oczku wodnym jest najniższy. Mimo wszystko mam wrażenie, że przy niektórych drogach i tak warto mieć ponton lub SUP’a. W innym wypadku ze stanu będziemy musieli się cofać lub pogodzić z kąpielą w wodzie. Odwiedziny tego rejonu są idealną propozycją dla wszystkich wspinaczy znudzonych wypoczynkiem nad morzem i chcących połączyć wspinanie, wraz z odwiedzeniem kontynentalnej części Istrii. Bijący od wody chłód oraz fakt, że cały dzień główna część skały jest w cieniu, pozwala na wspinanie nawet w upalne dni. Bliskość wody daje możliwość ochłodzenia się w słodkiej wodzie.
W pobliżu miasta znajduje się także drugi rejon– Lido. Skała o wysokości ok. 15 m ma wystawę południową. Gdy ją odwiedziłem, miałem wrażenie, jakby nikt się tam nie wspinał przez kilka miesięcy. Obecnie kilkanaście dróg zostało także obitych w Pazińskiej Jamie. Opis rejonu Pazinska Jama i lista dróg w rejonie dostępna jest TUTAJ.
Dokładny opis rejonu Pazin wraz z listą dróg znajdziesz TUTAJ.
Rejon wspinaczkowy Rovinji
Rejon znajdujący się w bliskiej okolicy najpiękniejszego miasta Istrii. Drogi wspinaczkowe znajdują się na ścianach dawnego kamieniołomu, na czubku zalesionego półwyspu. Z rejonu rozpościera się wyjątkowy widok na to niezwykle urocze miasteczko. Skały mają wystawę południowo- zachodnią. Taka wystawa sprawia, że o poranku możemy uskuteczniać wspinaczkę w cieniu wraz z przyjemną bryzą od morza. W rejonie znajdziemy ponad 150 dróg, w większości są to drogi z przedziału 4a-6c, a najtrudniejsza z nich ma wycenę 7a. Drogi mają do 20m długości, wiodą w pionie lub połogu. Obite są komfortowo. Sektory są zatem idealnym rozwiązaniem dla rekreacyjnych, początkujących i średnio zaawansowanych wspinaczy. Ze względu na liczne „mazy naskalne” poczujemy się niemalże jak w Polsce. Skały w odróżnieniu od miasta, nie znalazłyby się na pewno na liście najpiękniejszych miejsc Chorwacji. Mogą jednak stanowić pewne urozmaicenie od leżenia na plaży.
Dokładny opis rejonu wraz z listą dróg znajdziesz TUTAJ.
Drogi wspinaczkowe Divgrad
Rejon położony jest w okolicy miasta Kanfanar, a jego nazwa pochodzi od ruin średniowiecznego miasta, znajdujących się w pobliżu. Pierwsze drogi w rejonie zostały przygotowane przez świetnego włoskiego wspinacza – Maurizio Manolo Zanolla. W rejonie znajdziemy ponad 80 dróg w wysokiej jakości szarym wapieniu. Większość z dróg znajduje się w dolnej skali trudności, znajdziemy jednak kilka wyjątków.
To tutaj jest jedna z najtrudniejszych dróg w Chorwacji. Słynna Malvazija została poprowadzona w 1988r. przez legendarnego Manolo. Jej pierwotna wycena to 8b+. Po 22 latach, ten niezwykle techniczny pasaż biegnący w pionie po mikro chwytach, powtórzył Amerykanin Cody Roth. Ze względu na na kilka obrywów wycenę podniesiono na 8c+. Divgrad jest rejonem typowo zimowym. Południowo-wschodnia wystawa skał powoduje, że cień pojawia się dopiero w godzinach wieczornych. Mimo cienia skała nadal będzie dość mocno nagrzana, co w połączeniu z charakterem wspinania – technicznym, po ostrych małych chwytach, w pionie, lekkim przewieszeniu lub połogu nie brzmi zachęcająco na upalne dni. Według przewodnika drogi mają maksymalnie 30 m. Rejon z pewnością spodoba się fanom płytowego wspinania.
Opis rejonu i lista dróg znajduje się TUTAJ.
Wspinanie w rejonie Pula/Vintijan/Vinkuran – Cava Romana
Pula jest jednym z najbardziej znanych miejsc turystycznych w Chorwacji. Miasto trzeba odwiedzić ze względu na kilka zabytków. Najważniejszym z nich jest jeden z najlepiej zachowanych rzymskich artefaktów na świecie. Dobrze zachowany rzymski amfiteatr w czasach świetności mógł pomieścić 23 tys widzów. Ponadto warto zobaczyć świątynię Romy i Augusta oraz Łuk Sergiusza. Samo miasto jest jednak dość „nowoczesne” przez co nie jest tak urokliwe jak wspomniane wcześniej Rovinji.
Rejon wspinaczkowy znajduje się w niewielkim kamieniołomie, między miejscowością Vinkuran a Vintijan. Ze względu na bliskość Puli, stanowi typową ładownię dla miejscowych wspinaczy. Drogi mają do 30m długości i w większości biegną po pionowych lub lekko przewieszających się płytach. Jak na kamieniołom przystało, drogi są całkowicie sztuczne. Niektóre jednak są bardziej naturalne, inne ze względu na kilkanaście przyklejonych chwytów przypominają wspinanie po sztucznej ścianie. Niewątpliwą zaletą rejonu jest z pewnością północno-zachodnia wystawa ścian. Taka wystawa sprawia, że zawsze gdzieś znajdziemy cień. Zaletą jest także łatwy dojazd i krótkie podejście pod skały.
Szczegółowy opis rejonu i lista dróg dostępna jest TUTAJ.
Noclegi i porady turystyczne
Cale zachodnie wybrzeże półwyspu Istria jest rejonem typowo wypoczynkowym, dzięki czemu znajdziemy ogromną ilość miejsc noclegowych. Ja polecam nocleg w okolicy miast Poreć lub Rovinji. Miasta te znajdują się mniej więcej w połowie zachodniego wybrzeża. Jest to więc idealna baza wypadowa na zwiedzanie okolicznych atrakcji turystycznych. Na półwyspie znajdziemy także sporo campingów. Po kilku odwiedzonych campingach między miejscowościami Umag a Vrsar, wybrałem kamping Zelena Laguna. Camping ten znajduje się w pobliżu miejscowości Poreć. Stanowi jeden z elementów całego kompleksu, nie jest więc z pewnością miejscem dla lubiących ciszę i spokój. Jednak jako jeden z niewielu oferował możliwość rozbicia się na zacienionych, stosunkowo dużych miejscach z łatwym dostępem do prądu i plaży.
Wiele dodatkowych informacji na temat wspinania na Istrii można znaleźć na stronie: climbistria